Met de aanleg van de Tweede Maasvlakte zal het aantal vervoersbewegingen van en naar de Rotterdams haven alleen maar toenemen. Dat zal zeker effect hebben op de bereikbaarheid via de weg. Maar wat voor effect precies? Het Havenbedrijf Rotterdam liet een nieuw model ontwikkelen dat die vraag beantwoordt.
Het Havenbedrijf Rotterdam investeert in infrastructuur en innovatieve benuttingsprojecten om de haven bereikbaar te houden. Om hierbij de juiste keuzes te maken moet het beleid natuurlijk wel gestoeld zijn op betrouwbare gegevens en analyses van de situatie nu en in de toekomst. Het Havenbedrijf Rotterdam heeft om die reden in samenwerking met Royal HaskoningDHV een nieuw dynamisch verkeersmodel ontwikkeld, het Havenverkeersmodel.
Bij de ontwikkeling van het Havenverkeersmodel lag de focus op het vrachtverkeer, met aandacht voor zowel het volume van het vrachtverkeer als de relatiepatronen. Het model wordt gevoed met bluetooth-inwingegevens en met de productie- en attractiegegevens vanuit het zogenaamde Verkeersproductiemodel. De bluetooth-data maakt de verplaatsingsgegevens en reistijden van het vrachtverkeer binnen het havengebied en tussen het havengebied en het achterland inzichtelijk – zie ook het artikel Bluetooth schetst mobiliteitsbeeld havengebied Rotterdam in NM Magazine 2014 #2. Het Verkeersproductiemodel is een informatiesysteem dat de commerciële invulling van iedere kavel binnen het havengebied omrekent naar het aantal te verwachten personenauto’s en vrachtwagens van en naar de desbetreffende kavel.
Modellering van effecten
Het resultaat is een dynamisch verkeersmodel dat een betrouwbare weergave geeft van de huidige en toekomstige verkeersafwikkeling in en buiten het havengebied. Doordat de gegevens over de vrachtverkeerstromen accuraat en vooral ook rijk zijn – het Havenbedrijf meet al meer dan vier jaar met bluetooth en beschikt daarmee over een bron met vele miljoenen waarnemingen – zijn de effecten van bereikbaarheidsmaatregelen ook goed te modelleren en analyseren. In een evaluatie van het model, uitgevoerd door TNO, wordt opgemerkt: “Het gebruik van bluetooth-data en een nieuw verkeersproductiemodel in combinatie met een dynamische modelomgeving zijn sterke punten van het HVM. Deze state-of-the-art toepassingen zorgen er in belangrijke mate voor dat zo goed mogelijk rekening wordt gehouden met de specifieke karakteristieken van het gebied en het daaraan gerelateerde verkeersbeeld. Op onderdelen voor specifieke toepassingen loopt het model voor op de state-of-the-art.”
Toepassing
Het Havenverkeersmodel is inmiddels succesvol toegepast bij heel uiteenlopende projecten. Op operationeel niveau is het model gebruikt om de verkeerskundige effecten te analyseren van wegwerkzaamheden aan bruggen en tunnels, van groot-onderhoudstops bij bedrijven in het havengebied en van de hinder door de verbreding van de A15 Maasvlakte-Vaanplein.
Op tactisch niveau was het Havenverkeersmodel belangrijk om inzicht te krijgen in de locatie en omvang van toekomstige knelpunten binnen het havengebied. Ook zijn de verkeerskundige effecten van mogelijke oplossingsrichtingen in kaart gebracht. Het Havenbedrijf gebruikt de uitkomsten van deze knelpuntenanalyse als hulp bij het prioriteren van investeringen in de infrastructuur binnen het havengebied op de middellange termijn.
Tot slot is het Havenverkeersmodel ingezet als onderbouwing van het strategisch beleid van het Havenbedrijf. Het gaat dan onder meer om een langetermijnanalyse van de gevolgen van de verdere ontwikkeling van de Tweede Maasvlakte. Ook geeft het model inzicht in de verkeerskundige effecten op het wegennet in het havengebied van de realisatie van de Blankenburgtunnel, een nieuwe oeververbinding tussen de A15 bij Rozenburg en de A20 bij Maassluis.
____
De auteurs
Ir. Martijn Meinen is adviseur bij RoyalHaskoning DHV.
Ing. Paul van Lier is adviseur bij het Havenbedrijf Rotterdam.
