In de zomervakantie is het vaak heerlijk rustig op weg naar m’n kantoor. Toch zijn er dan altijd wel bestuurders die links blijven hangen of met 1 kilometer per uur snelheidsverschil gaan inhalen. Moet je op zo’n rustige dag alsnog op je rem gaan staan! Wordt dit fenomeen erger of ben ik me er vooral meer aan gaan ergeren?
Marthe Uenk-Telgen, NDW
Data-analyse
Uit onze rijk gevulde Dexter-database trekken we van vijftien locaties met drie rijstroken in totaal tien jaar aan data binnen. In die data kijken we naar het aandeel van het verkeer op de linkerrijstrook tijdens de ochtendspits. Natuurlijk rijdt er meer verkeer op de linkerrijstrook als het drukker wordt, dus we letten ook op de intensiteit van het moment.
Als er op een weg met drie rijstroken inderdaad relatief veel verkeer op de linkerrijstrook rijdt, kan dit duiden op voertuigen die onnodig op de linkerrijstrook rijden en daarmee de boel ophouden. Een andere mogelijkheid is dat voertuigen op de middelste rijstrook blijven hangen, waardoor al het inhalend verkeer via de linkerrijstrook moet. In die gevallen kennen grafieken zoals hieronder – aandeel op linkerrijstrook vs. intensiteit – een steiler verloop.
Twee soorten resultaten
Laten we beide grafieken wat beter bestuderen. Ze geven de twee ‘soorten’ resultaten weer die we op de vijftien onderzochte locaties tegenkwamen. Acht locaties geven een beeld zoals de linkergrafiek. De grote puntenwolk is hier door de jaren heen maar weinig veranderd. De lichte punten (de meeste recente) zitten immers zowel onder als boven de wolk met donkere (oudere) punten en er wordt dus tegenwoordig soms meer en soms minder onnodig links gereden dan vroeger.
De andere zeven locaties hebben een beeld zoals de rechtergrafiek hierboven. In deze grafiek zien we eigenlijk twee wolken, waarbij de recentere punten duidelijk lager dan de oudere punten liggen: de laatste tijd wordt op die locaties dus opvallend minder links gereden. De scheidslijn van deze wolken ligt op 16 maart 2020. Wat is er toen gebeurd?
Eenvoudige verklaring
Begin maart 2020 brak net de coronapandemie in alle hevigheid los. Dat kan alleen niet de verklaring zijn, want corona zal op alle achttien onderzochte locaties ongeveer evenveel impact hebben gehad. 16 maart was echter ook de dag dat de maximumsnelheid overdag, vanaf 6 uur ’s ochtends, overal op 100 km/uur werd gesteld. En dat verklaart wel een hoop.
De locaties met een beeld als de linkergrafiek hádden namelijk al een maximumsnelheid van 100 km/uur. Maar de locaties met een beeld zoals de rechtergrafiek veranderden per die datum van 120 of 130 naar 100 – en dat resulteerde kennelijk in minder linksrijders. Dat is ook wel weer logisch: de limiet van 100 km/u maakt het snelheidsverschil tussen vracht- en personenvoertuigen kleiner, waardoor inhalen minder vaak nodig is.
Conclusie
Dat ik me vaker erger aan linksrijders op de snelweg, is dus een probleem dat ik vooral bij mezelf moet zoeken. De data laten zien dat er sinds 16 maart 2020 over de hele linie juist minder links wordt gereden. Dat pleit trouwens mede voor de verlaging naar 100 km/uur. Het verkeer is door de maatregel duidelijk rustiger en gelijkmatiger geworden. Heb ik me al die tijd ook onterecht aan de snelheidslimiet zitten ergeren!
_____
Marthe Uenk-Telgen
Senior verkeerskundig adviseur NDW
