Bij het ontwikkelen en implementeren van mobiliteits- en verkeersmanagementmaatregelen gaat veel aandacht naar het woon-werkverkeer. Natuurlijk is de forens een belangrijke doelgroep, maar hij is zeker niet de enige. Ook de recreatieve reiziger mag er zijn. Hoe die groep soepel over het wegennet te leiden?
Ongeveer de helft van alle afgelegde kilometers in Nederland is voor vrijetijdsverplaatsingen. Dat is al reden genoeg om de recreant goed mee te nemen in onze verkeersmanagementplannen.
Voor de (heel) grote evenementen in het land gaat dat zonder zeggen: daar is mobiliteits- en verkeersmanagement al standaard. Maar voor de wat kleinere of meer incidentele evenementen en voor bepaalde toeristische attracties of locaties lijkt er nog winst te behalen.
Aandachtspunten
Het voordeel van recreatieverkeer is dat je het vaak prima ziet aankomen. Dat iedereen wil shoppen in The Mall of the Netherlands in Leidschendam op een zaterdag. Dat mensen graag naar het strand gaan op een hete zonnige zomerdag. En dat we de bollenvelden van Lisse willen bekijken zodra de tulpen in bloei staan. Toch gaat het ook met deze goed voorzienbare problemen af en toe mis. Zo is het in het verleden op zonnige dagen al geregeld vastgelopen bij onder andere Zandvoort, Ter Heijde en Scheveningen. Ook zijn bij sommige festivals de parkeermogelijkheden en aanrijroutes onduidelijk of slecht geregeld – en misten veel mensen delen van de optredens omdat zij nog in de file stonden.
Het CROW heeft een handleiding opgesteld voor verkeersmanagement bij attractiepunten en recreatiegebieden.1 De uitgave noemt een aantal aspecten die standaard aandacht verdienen bij een event. Bijvoorbeeld het natransport, vanaf het dichtstbijzijnde station naar de uiteindelijke locatie. Of parkeren, op bestaande én extra tijdelijke parkeerlocaties. Ook communicatie wordt genoemd, zodat zowel bezoekers als omwonenden goed geïnformeerd zijn.
We zouden hieraan toe willen voegen dat soms ook andere, creatieve aanpassingen het verschil kunnen maken. Een voorbeeld is het aanpassen van verkeersregelinstallaties, met een speciaal programma voor een zonnige zomerdag. Als het om een eenmalig evenement gaat en het aanpassen van de regelingen te veel werk is, kunnen ook verkeersregelaars op de juiste locaties wonderen doen. En wat te denken van de wisselstrook die in 2019 op de N261 op de route naar de Efteling is gecreëerd. Er was hiervoor geen extra ruimte of asfalt nodig: er liggen nog steeds vier stroken asfalt. Maar ’s ochtends wordt de stroom richting de Efteling met drie stroken bediend, en aan het eind van de dag krijgt juist de vertrekkende stroom drie stroken. Een kleine ingreep is het niet echt, maar het is zeker creatief. En belangrijker: de files zijn vrijwel opgelost.
Een mogelijkheid is ook om verkeersregelinstallaties aan te passen, met een speciaal programma voor een zonnige zomerdag.
Communicatie
Net als het CROW benadrukken we ook graag het belang van communicatie. Maak bijvoorbeeld de aanrijroutes en parkeerlocaties duidelijk, en zorg dat ook alternatieven voor de auto hun routes kennen. Omwonenden moeten eveneens meegenomen worden. Wanneer niemand hoeft te zoeken, en er niemand op de weg is die ook op een ander moment of op een andere manier had kunnen reizen, scheelt dat een hoop ellende.
Gelukkig gaat dat op een hoop plaatsen goed, of in ieder geval steeds beter. Dan nog kan er altijd iets onverwachts gebeuren. Zoals bij de storing van ProRail tijdens en na het concert van Harry Styles in de Johan Cruijff ArenA in 2023. In dat geval is er sprake van overmacht en komt het aan op de veerkracht van organisatoren én recreanten. Dat doet echter weinig af aan het devies: goed gastheerschap begint niet bij de ingang, maar al op de weg ernaartoe!
Deze bijdrage komt uit Verkeer in Nederland 2024 van TrafficQuest. Vanaf 5 december is de complete uitgave hier te downloaden…
_____
De auteur
Ir. Dawn Spruijtenburg en Isabel Wilmink MSc. zijn respectievelijk
medior scientist integrator en senior scientist en kennismanager bij TNO.
