In 2023 raakten 7400 mensen ernstig gewond in het Nederlandse verkeer, zo’n 900 minder dan in 2022. Dat blijkt uit de uitgave De Staat van de Verkeersveiligheid die het SWOV op 13 december 2024 publiceerde. Er vielen in 2023 ook minder doden in het verkeer: 684 tegen 745 in 2022. Het SWOV benadrukt dat er nog altijd een langjarige trend is naar méér verkeersslachtoffers.
2022 was een uitzonderlijk slecht jaar, met veel verkeersslachtoffers. In 2020 en 2021 vielen er daarentegen juist mínder slachtoffers, waarschijnlijk onder invloed van de coronacrisis. Als we 2023 afzetten tegen de jaren vóór de coronacrisis, dan zien we dat het aantal slachtoffers stijgt, zowel bij de verkeersdoden als bij de ernstig verkeersgewonden.
Meeste slachtoffers zijn fietsers
Onder de slachtoffers zijn veel fietsers, en dan vooral veel oudere fietsers (60+). Onder de verkeersdoden was 39% een fietser (270). Onder de ernstig verkeersgewonden was dat zelfs 70% (5180). Over de afgelopen tien jaar stijgt het aantal omgekomen fietsers gemiddeld met 5% per jaar.
Meer dan de helft van de slachtoffers is 60 plus
Meer dan de helft van de verkeersdoden in 2023 was 60 jaar of ouder (55%). Bij de ernstig verkeersgewonden was dat 58%. Zowel onder de verkeersdoden als onder de ernstig gewonden nemen de aantallen toe. Het aantal oudere verkeersdoden stijgt zo’n 3% per jaar en voor oudere fietsers is dit nog iets hoger: 5%.
Meer slachtoffers op wegen met lage snelheidslimiet
Wegen met een lage snelheidslimiet – 30, 50 en 60 km/uur – laten de laatste jaren een stijging zien in het aantal verkeersdoden. Van de verkeersslachtoffers die door een ambulance werden gezien, viel 42% op wegen met een limiet van 30 km/uur en 33% op wegen met een 50 km/uur-limiet.
Oorzaken
De langjarige stijging in het aantal ernstige verkeersslachtoffers houdt deels verband met de vergrijzing, maar ook met onveilig ingerichte infrastructuur en gedrag. De meeste gedragsindicatoren laten een verslechtering van het gedrag zien. Een voorbeeld: 9% van de automobilisten gaf aan ‘in het afgelopen jaar wel eens met te veel drank op te hebben gereden.’ Ook afleiding door telefoongebruik blijft een probleem, aldus het SWOV.
Effectieve maatregelen blijven dus nodig, met name voor fietsers en ouderen, en op erftoegangswegen. Veiliger ingerichte infrastructuur, bescherming van kwetsbare verkeersdeelnemers en meer handhaving van veilig verkeersgedrag zijn daarvan de belangrijkste.
